zaterdag 26 augustus 2017

209. Zijn media handlangers van terroristen?

Het afgelopen weekeinde was ik op het altijd rustige Waddeneiland Schiermonnikoog. Op reis laat ik mijn MacBook Pro thuis en volg ik internet niet. Voor de nieuwsvoorziening over de aanslagen in en rond Barcelona was ik daarom aangewezen op een paar tv-zenders en dagbladen. Zo werd ik mij weer bewust van het belang van mijn serie over mediakritiek. Zijn Nederlandse media (ongetwijfeld onbedoeld) handlangers van islamitische terroristen? En is dat van belang voor de humanistische, de homo/lesbische en de vrouwenbeweging?

Vreesaanjagende beelden zijn in het belang van terroristen
Een belangrijke doelstelling van islamitische terroristen is angst aanjagen onder de in hun ogen vijandige bewoners van vrije democratische landen. Vanzelfsprekend moeten media aanslagen niet verzwijgen. Maar de eindeloze herhaling van vreesaanjagende beelden is meer in het belang van de islamitische terroristen dan van een zakelijke berichtgeving. Waarom is de berichtgeving van veel media zo ongeremd als het gaat om geweld terwijl dezelfde media terecht wel terughoudend zijn als het gaat om beelden van verkrachtingen? Rust op seks nog steeds een groter taboe dan op geweld? Zelfbeschikking zou toetssteen moeten zijn. Aantastingen daarvan moeten zeer terughoudend in beeld worden gebracht.

Nietszeggende beelden hebben nieuwsduiding vervangen
Opvallend is het eindeloos herhalen van nietszeggende beelden omdat er kennelijk niets anders te berichten valt. Waarom worden geen achtergrondgegevens verstrekt? Zo wordt geen melding gemaakt van het feit dat het grootste aantal slachtoffers van islamitisch terrorisme andere islamieten zijn. Of dat het aantal slachtoffers van islamitisch geweld de laatste jaren wereldwijd is afgenomen. Media moeten geen willoos werktuig worden van ongeremde aandachtszoekers. Het internet wordt daardoor al veel te veel vervuild.

Aandacht voor geweldsincidenten vertekent de geschiedenis en de context
Door vooral aandacht te besteden aan geweldsincidenten en niet of nauwelijks aan de geschiedenis en de context scheppen veel media een feitelijk onjuist beeld van wat er aan de hand is. Niet alleen jongeren maar ook ouderen weten kennelijk niet (meer) dat er in het verleden sprake was van veel meer geweld. Daardoor ontstaat het onjuiste beeld dat de toestand in de wereld achteruit gaat terwijl die in feite vooruit gaat. Het ontbreken van historisch en geografisch besef is een kwaal die op grote schaal voorkomt, mede omdat het wereldbeeld in veel media vertekend wordt. Als in een quiz vragen over geschiedenis of aardrijkskunde gesteld worden, blijken de meeste Nederlanders zeer slecht op de hoogte te zijn. Dat is niet alleen een falen van het onderwijs maar ook van media die vaak geen aandacht besteden aan de historische en geografische context van actuele gebeurtenissen.

Sensatiezucht en kijkcijferdictatuur
Kijk- en oplagecijfers zijn in commerciƫle media kennelijk belangrijker dan een zo goed mogelijke waarheidsgetrouwe beschrijving van de werkelijkheid. Slechts enkele media besteden stelselmatig aandacht aan het waarheidsgehalte van de berichten die in media verspreid worden. Onjuiste berichten krijgen veel meer aandacht dan een eventuele correctie van onjuistheden, als dat al gebeurt. De vrijheid van meningsuiting mag geen vrijbrief zijn om diezelfde vrijheid en het zoeken naar waarheid om zeep te helpen.

Goed nieuws is geen nieuws
In blogbericht 144, Is homo-nieuws geen nieuws?, ben ik anderhalf jaar geleden begonnen met het geven van inmiddels tientallen voorbeelden hoe (goed) homonieuws vrijwel geen aandacht krijgt in de meeste Nederlandse media. Daardoor ontstaat het onterechte beeld dat deze wereldwijde emancipatiebeweging gericht op zelfbeschikking geen vooruitgang zou boeken terwijl dat wel degelijk het geval is. Dit kwalijke mechanisme is niet alleen van toepassing op de humanistische, homo/lesbische en vrouwenemancipatiebewegingen maar ook op de samenleving als geheel. De meeste media gaan er nog steeds van uit dat goed nieuws geen nieuws zou zijn. Dit bevordert een feitelijk onjuist zeer negatief mensbeeld. Daarom plaats ik ook dit blogbericht in mijn blogserie met kritiek op de meeste media.






Mediakritiek
Het best bekeken in deze, sterkst gestegen, serie is nummer 80 over de World Press Photo 2014. Dat wordt in aantallen lezers gevolgd door de blognummers 139 over Referendum? Schijnvertoning! (de grootste stijger in deze groep), blogbericht nummer 74 over Valse nichten, nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws?, nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid, nummer 63 over Mediamissers,  nummer 44 over Mediamanipulatie, nummer 140 over Brexit? Schotland Exit!, en nummer 62 over Geschiedvervalsing. Het meest recente blogbericht in deze mediakritische serie is nummer 183 over de vraag: "Wij worden niet gehoord!": klopt dat wel?