zaterdag 21 februari 2015

80. World Press Photo 2014

Februari 2015 werd bekend dat de World Press Photo 2014 is gewonnen door de Deense fotograaf Mads Nissen met zijn foto van het vriendenpaar Jon & Alex als protest tegen de homovervolging in Rusland. Deze prijs voor dit fotoprotest kreeg veel aandacht in media als The Huffington Post, The New York Times, de BBC, CNN, YAHOO!, de NOS, RTL, NRC, One WorldEuronews en de voorpagina van het dagblad Trouw. In de meeste landen werd deze foto niet geplaatst. Naast veel positieve reacties waren er ook negatieve van homohaters die naar eigen zeggen "moesten overgeven". Hoe komt het dat twee verliefde mannen zoveel haat kunnen oproepen?

Vroeger kon men nog zeggen dat men niet gewend was aan lichamelijkheid tussen mannen. Maar het opvallende is nu juist dat de homohaat het grootst is in landen waar het vroeger heel gewoon was dat jongens hand in hand over straat liepen en mannen elkaar zoenden. Dat past in het plaatje dat men in dergelijke homovijandige landen het wel mocht doen maar het niet mocht zijn. (Neem deze Turkse olieworstelaars). Juist de ontwikkeling van openlijke homo/lesbische identiteiten roept daar de meest vijandige weerstanden op. Tegelijkertijd zijn dat ook de landen waar men het meest via internet naar 'gay porn' kijkt. Ook in de VS geldt: hoe toleranter de staat, des te minder wordt homoporno gekeken.

Ook is opvallend dat de voor iedereen (en dus ook voor kinderen!) toegankelijke media vergeven zijn van openlijk lichamelijk geweld tussen mannen. Je zou als opgroeiende jongere dus gaan denken dat mannen elkaar alleen maar gewelddadig mogen aanraken. En aan de andere kant is er op internet veel stiekem verborgen homoseks te vinden. Maar wat tot voor kort bijna niet te vinden was in de media zijn beelden van op elkaar verliefde mannen zoals in de winnende World Press Photo 2014.

Toch komt daar langzamerhand verandering is. Zo was er onlangs voor het eerst in de geschiedenis een Amerikaanse marineman die openlijk zijn vriend begroette: Thomas Sawicki & Shawn. Datzelfde geldt voor de eerste American football player Michael Sam & Vito, de eerste Britse zwemmer Tom Daley & Dustin en de Amerikaanse boysbandzanger Lance Bass & Michael. Ook in het nieuws over gediscrimineerde homoscholieren (Austin & Nicolay) en in de reclame voor mode (Mariano & Dominik) en zwembroeken (Joshua & Steven) wordt intimiteit tussen mannen niet meer geschuwd. Dat is ook te merken op Twitter @huffpostgay , Facebook AMP Hairy Men en vele andere websites en blogs. Zie bijvoorbeeld de foto's van de vriendenparen Pablo & MurrayJosey & Rodiney, Colby & Melvin, Max & Paul en Steve & Nicholas.

Ook in (opvallend weinig!) films zijn enkele verliefde homoparen als hoofdpersonen te zien: My Beautiful Laundrette  (1985), Maurice (1987), Voor een verloren soldaat (1992), Yossi & Jagger (2002), Brokeback Mountain (2005) en de voorlichtingsfilm Jongens (2014). Zie voor het belang van een dergelijke film mijn blogbericht over homovoorlichting. Bekende fotografen die aandacht besteden aan romantische vriendschappen tussen jongens en tussen mannen zijn bij voorbeeld Bruce Weber en VANFLYMEN. Een historisch overzicht geeft William Benemann in zijn boek Male-Male Intimacy in Early America beyond Romantic Friendships (2006).

Anders dan in Rusland zijn nu ook in China homovriendschappen zichtbaar geworden. Maar vergeleken met de grote overvloed aan romantische heterostelletjes op straat en in de media is het duidelijk dat op openlijke intimiteit tussen jongens en tussen mannen nog een groot taboe rust. Zelfs in het zo verdraagzame Nederland ontstond in 2011 een heuse rel toen in de veelbekeken televisieserie GTST twee jongens verliefd op elkaar werden. Ook opmerkelijk was de buitenlandse aandacht hiervoor.

De gemengde reacties op homoseksuele intimiteit worden voorbeeldig weergegeven in het schilderij 'The Mirror' van de Nederlandse schilder Wim Heldens en winnaar van de zeer prestigieuze BP Portrait Award 2011. Het werk van Wim Heldens doorbreekt de scheidslijn tussen enerzijds het doodzwijgen van intimiteit tussen mannen en anderzijds het verengen ervan tot homoporno. Hij verrijkt daarmee de vaak eenzijdige beeldculturen rond mannen en seksualiteit. Zijn werk verdient daarom een ereplaats in het al jaren door mij bepleite Nederlandse homomuseum als erkenning van de strijd voor gelijkberechtiging die hier en elders gestreden is en nog altijd gestreden moet worden!




The Imitation Game heeft een Oscar gewonnen.

Een half miljoen mensen hebben een verzoek ondertekend om van de 49.000 homo's die onder dezelfde wet als Alan Turing zijn veroordeeld alsnog die veroordeling in te trekken.

Zie voor het vervolg van deze serie over intimiteit tussen mannen: vriendenparen, mannenparen, zoenende-voetballers , homo-erotiek in mannengroepen en mannennaakt dat geen porno is.

Enkele lezers schrijven:  
"Oh MY!!!.....fantastisch mooi stuk Rob!!!".
"Tederheid tussen mannen ervaart men als pervers, bruut geweld is de norm: volkomen absurd!"

"Ik vind het echt een geweldig stuk en een heel belangrijk onderwerp waar veel aandacht aan besteed moet worden."
"The Mirror" is een volkomen normaal narratief tafereel om te schilderen, maar het commentaar van deze en gene was dat het werk "wel erg homosexueel" was: men vraagt zich af of iets ook "erg heterosexueel" kan zijn in dat verband toch?"
"Waarom is dit schilderij nog vrijwel nergens tentoongesteld geweest?"


 
Mijn memoires "Humanisme als zelfbeschikking, levensherinneringen van een homohumanist" zijn november 2016 uitgegeven bij de Papieren Tijger Breda.